KİTAPLIK

Her tür yazılı ve basılı belge ve yayının korunup bunlardan yararlanılması için yapılmış yapı. İlk gerçek kitaplık yapıları Helenistik çağda Bergama ve İskenderiye kentlerinde yapılmıştır. Romalıların'da Efes, Timgad ve Atina'da kitaplıklar inşa ettiği bilinir. 4. yy'da antik dünyadaki genel çöküş sonucunda kitaplıklar hemen hemen ortadan kalkar. Bu tarihten matbaanın icadına (15. yy) dek geçen sürede, kitaplıklar hem çok küçük boyutludur, hem de ayrı bir yapı biçiminde değil, bir dinsel yapının parçası olarak yapılmışlardır. Bu yargı İslam dünyasının görece üstünlüğüne karşın, Hristiyan ve İslam ülkeleri için aynı derecede geçerlidir. Basım tekniğinin bulunuşu kitap sayısının hızla artışına ve okur yazarlığın yaygınlaşmasına yok açınca, Rönesans'ta ilk kitaplık yapıları görülmeye başlar. Floransa'da S. Marco ( 1438) ve S. Lorenzo kitaplıkları (1523-71) bu dönemin ürünleridir. Bu yapılar kenarlarına dizi halinde okuma ve saklama rafları yerleştirilmiş birer uzun salondan ibarettir. Kitap raflarının duvarlara yapışık olarak konumlandırıldığı kitaplık tipi 17. yy İtalya'sında ortaya çıkmıştır. Bu sistem 19. yy'da kitap depolama ve okuma mekanlarının birbirinden tümüyle ayrılmasına dek kullanılmıştır. 19. yy'da kitaplık mimarisi hızlı bir gelişme gösterir. Paris'de Bibliotheque Nationale, Londra'da British Museum kitaplığı bu yılların ürünleridir (1865-68 ve 1854-56) Çağdaş kitaplık planlaması bugün de, bu çağda yaratılan işlevsel ayrım doğrultusunda gelişmektedir.